Gruczolak wielopostaciowy (guz mieszany) ślinianki przyusznej

---

• 63-letni mężczyzna, z widocznym, palpacyjnie badalnym, sprężysto-twardym guzem usytuowanym w lewej śliniance przyusznej

Guz lewej ślinianki przyusznej

----------------------------------------------------------------------------------------

• w obrazie ultrasonograficznym guz hipoechogenny, o gładkich zarysach, o wymiarach 24 x 18 mm

Obraz ultrasonograficzny guza

-----------------------------------------------------------------------------------------

• pod kontrolą usg wykonano BAC guza

BAC guza pod kontrolą usg

----------------------------------------------------------------------------------------

BAC guza pod kontrolą usg

--------------------------------------------------------------------------------------

• uwidoczniono końcówkę igły w zmianie

Końcówka igły w zmianie

----------------------------------------------------------------------------

• obrazy cytologiczne z BAC guza

.

.

Obrazy cytologiczne z BAC guza

.

---

Diagnoza cytologiczna:

Gruczolak wielopostaciowy

– wskazane chirurgiczne usunięcie guza

---

.

• obraz makroskopowy guza po chirurgicznym usunięciu

Obraz makroskopowy guza

-----------------------------------------------------------------------------------------

• obrazy histopatologiczne guza

.

.

Obrazy histopatologiczne guza

.

---

Diagnoza histopatologiczna:

Gruczolak wielopostaciowy (guz mieszany) ślinianki przyusznej

– łac.: adenoma pleomorphicum (tumor mixtus)

– ang.: pleomorphic adenoma

---

.

Gruczolak wielopostaciowy (łac.: adenoma pleomorphicum; ang.: pleomorphic adenoma) zwany także guzem mieszanym (łac.: tumor mixtus) – najczęstszy nowotwór łagodny gruczołów ślinowych. Przeważnie rozwija się w śliniance przyusznej, rzadziej w podżuchwowej, wyjątkowo w podjęzykowej.

Patomorfologia:

Makroskopowo gruczolak wielopostaciowy jest zazwyczaj jednoogniskową, wolno rosnącą zmianą, która rzadko tylko przekracza średnicę sześciu centymetrów. Jest dobrze odgraniczony i otoczony torebką łącznotkankową, lecz często obecne są guzki satelitarne i naciek torebki, które po niecałkowitym usunięciu mogą być źródłem wznowy.

Mikroskopowo guz jest zbudowany z małych i ciemnych komórek nabłonkowych o prostopadłościennym lub wrzecionowatym kształcie oraz śluzakowatego podścieliska, które niekiedy tworzy wyspy przypominające tkankę chrzęstną lub kostną. Komórki nowotworowe mogą tworzyć różnorodne struktury - przewody, cewki, gronka lub płaty.

Diagnoza:

Podstawowym badaniem diagnostycznym jest biopsja cienkoigłowa, która z dużą precyzją potrafi wskazać ten typ nowotworu oraz określić czy jest on złośliwy czy nie. Czułość takiego badania w rękach doświadczonego lekarza ocenia się na >90%. Zaleca się również USG szyi celem sprawdzenia okolicznych węzłów chłonnych.

Obraz kliniczny:

Gruczolak wielopostaciowy objawia się jako bezbolesne obrzmienie w kącie żuchwy, palpacyjnie wyczuwalne jako oddzielona od otoczenia guzowata zmiana. Po latach może na jego podłożu rozwinąć się guz mieszany złośliwy; nowotworzenie jest częstsze w gruczolaku obecnym w śliniance podżuchwowej.

Leczenie:

Wskazana jest resekcja chirurgiczna z odpowiednio dużym marginesem zdrowych tkanek (częściowa albo całkowita parotidektomia) mimo ryzyka uszkodzenia nerwu twarzowego przebiegającego przez śliniankę przyuszną. W około 10% przypadków po zabiegu dochodzi do miejscowej wznowy nowotworu na skutek niedokładnego usunięcia zmian satelitarnych.

Rokowanie:

Rokowanie jest bardzo dobre, aczkolwiek zaleca się częste kontrole (szczególnie do dwóch lat po operacji) celem wykrycia ewentualnych wznów.

.

Opracował: Andrzej Guzik

.