Zebranie szkoleniowo-naukowe na temat: "HIV/AIDS"
W dniu 20.06.2012 r. w NZOZ Centrun Diagnostyki – Zakład Patomorfologii w Krośnie odbyło się zebranie naukowo-szkoleniowe na temat: "HIV/AIDS".
1. Definicje:
- HIV (Human Immunodeficiency Virus) - ludzki wirus upośledzenia odporności;
- AIDS (Aquired Immune Deficiency Syndrome) - zespół nabytego upośledzenia odporności;
- HIV to wirus, należący do grupy RNA-wirusów, czyli takich, których materiał genetyczny stanowi kwas rybonukleinowy;
- AIDS to zespół chorobowy, rozwijający się w wyniku zakażenia wirusem HIV;
- większość specjalistów uważa, że każda osoba zarażona HIV zachoruje na AIDS - nastąpi to wcześniej lub później, ale jest nieuniknione; są jednak tacy, którzy twierdzą, że nie każdy nosiciel zachoruje.
2. Objawy zakażenia HIV:
- samo wniknięcie wirusa do organizmu przez długi czas może pozostać bezobjawowe;
- obecność wirusa wykrywa się w badaniu krwi - po 2-8 tygodniach od zakażenia we krwi pojawiają się przeciwciała anty-HIV; reakcja ta jest jednak bardzo zróżnicowana indywidualnie i przeciwciała mogą być wykrywalne np. dopiero po 6 miesiącach;
- pierwsze objawy zakażenia - jeśli w ogóle występują - są mniej lub bardziej nasilone i przypominają objawy grypy lub innej podobnej infekcji; nie są groźne; pojawiają się przeważnie po kilku tygodniach od wniknięcia wirusa i utrzymują się mniej więcej przez okres jednego tygodnia;
- objawy zakażenia: (1) powiększone węzły chłonne (szyjne, pachowe i pachwinowe), (2) utrata apetytu i spadek masy ciała (o kilka kilogramów), (3) słabość mięśni nóg, odczuwalna szczególnie podczas wchodzenia po schodach, (4) obfite pocenie się nocami (przez kilka nocy pod rząd), (5) podwyższenie temperatury, utrzymujące się dłużej niż przez tydzień
długotrwała biegunka, (6) suchy kaszel, niepowiązany z żadną dolegliwością, (6) grzybica w jamie ustnej (charakterystyczny biały nalot), której zwykle towarzyszą nadżerki błony śluzowej policzków.
3. Rozwój AIDS:
- po okresie wczesnych objawów, następuje okres utajonego nosicielstwa; nie występują wówczas żadne dolegliwości - ani fizyczne, ani związane z samopoczuciem; przez ten czas układ odpornościowy stopniowo ulega wyniszczaniu i dopiero po kilku latach (rzadziej po kilkunastu) gwałtownie pojawia się ostatnie stadium infekcji wirusem HIV - AIDS;
- najczęstsze objawy to gorączka, duszności, nudności i ciężkie biegunki, bóle głowy, ból gardła i trudności przy przełykaniu, zaburzenia wzroku, silne wahania nastroju, kłopoty z pamięcią i koncentracją, spadek masy ciała, ogólnie postępujące wyniszczenie całego organizmu.
4. Drogi zakażenia wirusem HIV:
- wirus HIV jest wirusem specyficznym, ponieważ drogi jego rozprzestrzeniania się są bardzo ograniczone;
- może przenieść się z jednego człowieka na drugiego jedynie drogą płciową lub przez bezpośredni kontakt krwi zakażonej z krwią zdrowej osoby;
- podczas stosunku seksualnego wirus może przedostać się do organizmu wraz z krwią, spermą lub wydzieliną pochwową przez błony śluzowe członka, odbytu lub pochwy;
- wirus może znajdować się również w mleku matki karmiącej.
5. Kontakt z zakażoną krwią może nastąpić:
- podczas używania wspólnych igieł, strzykawek lub innych przedmiotów, na których mogą zostawać resztki krwi (najczęstsza droga zakażenia wśród narkomanów);
- podczas transfuzji krwi lub narządów (obecnie krew i tkanki dawców są badane na obecność HIV, więc droga ta jest zminimalizowana);
- podczas porodu (krew zakażonej matki miesza się wówczas z krwią płodu);
- podczas bezpośredniego kontaktu z krwią w sytuacjach pierwszej pomocy przy otwartych ranach, krwawiących otarciach itp.
6. Rozwój zakażenia wirusem HIV:
- samo wniknięcie wirusa do organizmu przez długi czas może pozostać bezobjawowe;
- obecność wirusa wykrywa się w badaniu krwi - po 2-8 tygodniach od zakażenia we krwi pojawiają się przeciwciała anty-HIV; reakcja ta jest jednak bardzo zróżnicowana indywidualnie i przeciwciała mogą być wykrywalne np. dopiero po 6 miesiącach.
7. Leczenie:
- choć prowadzonych jest wiele starań, do dziś nie ma szczepionki przeciwko HIV, gdyż wirus ten jest bardzo zmienny;
- nie istnieje również skuteczny lek;
- u osób zakażonych stosuje się leki (AZT i ZDU), które jedynie spowalniają postęp infekcji i tym samym opóźniają rozwinięcie się AIDS;
- nie ma jednak sposobu na całkowite wyeliminowanie wirusa z organizmu - czyli najważniejsza jest profilaktyka.
8. Profilaktyka:
- unikanie kontaktów seksualnym z przypadkowymi/ anonimowymi partnerami i z osobami, które miały wielu partnerów seksualnych (np. prostytutki);
- unikanie bezpośredniego kontaktu krwi z krwią, nasieniem, wydzieliną z pochwy, kałem i moczem osoby zakażonej;
- używanie prezerwatywy - zmniejszaja ryzyko, ale nie chroni całkowicie;
- całkowicie unikanie seksu analnego;
- nie używanie szczoteczki, maszynki do golenia lub innych narzędzi, które mogły zostać skażone krwią (wirusem);
- zachowanie ostrożności w odniesieniu do procedur, takich jak akupunktura, tatuaż, przekłuwanie uszu, itp. sytuacji, w których igły lub inne możliwie niesterylne instrumenty mogą być używane wielokrotnie takie procedury są bezpieczne, jeżeli prowadzone są właściwe metody sterylizacji a stosowane igły są jednorazowego użytku);
- regularne badanie krwi.
Prelegent: Beata Niewęgłowska-Guzik